بازی ایران با کارت طالبان

والی فراه، در گفتگو با بی بی سی، اطلاعات تازه‌ای از تحرکات ایران و روسیه در این ولایت پرده برداشته است. آقای شاه جهان گفته که طالبان در این ولایت با تجهیزات روسی می‌جنگند، و در مرزهای نزدیک ولایت فراه آموزش نظامی می‌بینند. blank
به گفته او، با توجه به مرز ۳۰۰ کیلومتری ولایت فراه با ایران، این ولایت می‌تواند به عنوان یک دهلیز منطقه‌ای برای حوزه جنوب غرب افغانستان استفاده شود.
اگرچه آقای شاه جهان به صورت مشخص از دخالت ایران در ولایت فراه یاد نکرده، اما ولایت فراه جز با ایران مرز مشترک ندارد تا ظن برگزاری برنامه‌های آموزش نظامی در آن توسط کشوری غیر از ایران به میان بیاید.
قبل از این ناصر مهری، سخنگوی والی فراه هم گفته بود که اجساد شماری از کشته‌شدگان طالبان در درگیرهای این منطقه، به ایران منتقل شده است.
حقیقت این است که شهروندان افغانستانی بیش از همه برای ایران سود داشته و به همان میزان بیشترین رنج و شکنجه روانی را هم از دولت و مردم ایران به جان خریده اند. از شرایط آرامش سیاسی ایران و افغانستان تا اواسط دهه پنجاه خورشیدی که بگذریم ـ که البته پیش از آن نیز افغانستانی‌ها به مثابه نیروی کار ارزان، مورد استثمار ارباب‌ها و کارفرماهای ایرانی قرار می‌گرفتند ـ حضور پر سود و ثمر افغانستانی‌ها در جنگ ایران و عراق و پس از آن در دوره بازسازی ایران، در حافظه تاریخی و قومی مردمان دو سوی مرز ایران و افغانستان ثبت شده است. درواقع با پایان یافتن جنگ هشت ساله ایران و عراق، این افغانستانی‌های مهاجر در ایران بودند که با بدترین شرایط کاری، بار بازسازی ایران را در برابر کمترین دست‌مزد، بر دوش کشیدند.
به هرچه آینه، تصویری از شکست من است
به سنگ سنگ بناها نشان دست من است
اما این تنها باری نبود که افغانستانی‌های مهاجر تحمل کردند؛ بار سنگین‌تر از آن، بار سنگین و جبران‌ناپذیر هزینه‌های روانی اقامت آنان در ایران بود که تقریبا تمام مردم، نیروی انتظامی، رسانه‌ها و مقامات لشکری و کشوری جمهوری اسلامی با توهین‌ها و زخم زبان‌های خود بار آنان می‌کردند. این وضعیت تا آشوب سوریه و ظهور داعش در شش سال پیش ادامه یافت. پس از آن جمهوری اسلامی، با تشکیل تیپ فاطمیون و استخدام نیروهای جوان شهروندان افغانستانی مقیم ایران و بعدها با ارتقای آن به لشکر فاطمیون، آنان را در جهت برآورده‌سازی اهداف و منافع ملی خود مورد استفاده قرار داد. در جنگ سوریه دست‌کم ۲۰۰۰ جوان افغانستانی کشته، و بیش از ۸۰۰۰ دیگر زخمی شدند.
اکنون نیز این جمهوری اسلامی است که با حمایت از بخشی از طالبان، به ناامنی‌ها در افغانستان دامن می‌زند. آموزش نظامی طالبان در محدوده‌های مرز ولایت فراه با ایران، کاری نیست که برای افغانستان انجام شود. این برنامه استوار بر تقابل و تخاصم تاریخی ایران و امریکا صورت می‌گیرد، اما هزینه انسانی و تبعات ناامنی‌های سیاسی آن را افغانستان می‌پردازد.
حضور امریکا در افغانستان بیش از همه برای ایران ناخوشایند است. اگرچه این حضور، برای افغانستان هم سود سرشاری نداشته، اما این دلیل نمی‌شود که دیگران و از جمله ایران حق داشته باشد، امریکا را در افغانستان زمین‌گیر کند. بدون شک جنگ جاری نیابتی در افغانستان نتیجه حضور امریکا در این سرزمین است، اما مدیریت آن باید به دوش دولت افغانستان باشد. حکومت وحدت ملی، مسؤول دفاع از حیات و حیثیت شهروندان خود را هم در داخل کشور و هم در بیرون از آن است. آنچه در جنگ سوریه از استخدام نیروی جوان و جنگی افغانستان جریان دارد، و آنچه از مداخلات ایران در آموزش نظامی نیروهای طالبان در مرز فراه و ایران صورت می‌گیرد، مغایر با حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان و ضد ارزش‌ها و منافع ملی ماست. در چنین مواردی این حکومت وحدت ملی است که باید صریح و سریع وارد میدان شود و از قربانی شدن جوانان این مرز و بوم در سوریه و افغانستان از مجرای بهره‌کشی‌های سیاسی ایران جلوگیری کند. در غیر آن، شرایط سیاسی و امنیتی کشور، هر روز بدتر از روز قبل خواهد شد.
در چهار دهه گذشته، ایران هم در حوزه بازسازی و پیشبرد امور اقتصادی خود از نیروی کار ارزان افغانستان بهره‌های استثماری فراوان برده است، و هم در حوزه امور نظامی و رقابت‌های ایدئولوژیک و سیاسی خود با قدرت‌ها و نیروهای مخالف اهداف و راهبردهای خود، از نیروی جنگی کشور سود و ثمر چیده است. اکنون نوبت آن است که حکومت وحدت ملی با غلبه بر درآویختگی‌های درونی و غیرملی خود، فکری به حال حیات و حیثیت انسانی شهروندان خود کند. برای این کار، راه‌های زیادی وجود دارد، یکی از آن راه‌ها شکایت به شورای امنیت سازمان ملل است، تا از مجرای فشارهای جهانی، ایران به رویکرد انسانی نسبت به شهروندان افغانستان، وادار شود.

مطالب مرتبط

یک نظر

  1. بد کردیم از افغانها پذیرایی کردیم از جمله پدرم که دارای شرکت تولیدی بوده که ۱۰ افغانی به صورت غیر قانونی و مزایای خوب به همراه خانواده را پذیرفته،پس خجالت بکشید هر چی باشد ماهم زبانیم