سمینار گرامیداشت از فیض محمد کاتب هزاره به همکاری ریاست جمهوری برگزار شد

سمینار گرامی داشت  از هشتادوششمین سالگرد وفات فیض محمد کاتب از سوی بنیاد اندیشه و به همکاری ریاست جمهوری در کابل برگزار شد.

این سمینار امروز پنجشنبه ۲۱ دلو در ارگ ریاست جمهوری با اشتراک رییس جمهور، مقام‌های دولتی و شماری از شخصیت‌های عملی در ارگ ریاست جمهوری گشایش یافت.

در افتتاح این سمینار  محمد سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری و پژوهشگران معروف کشور، دکتر سرور مولایی، دکتر محی الدین مهدی، داکتر محمد امین احمدی، حبیب الله رفیع و رییس جمهور محمد اشرف غنی سخنرانی کردند.

محمد سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری در سخنرانی خویش یاد آوری کرد که پیشنهاد گرامی داشت از کاتب را هنگامی که به رییس جمهور مطرح کرده بود از این پیشنهاد به گرمی استقبال شد و رییس جمهور به آن موافقت کرد و گفت که شایسه است که از کاتب در سطح بین المللی نیز گرامی داشته شود.

آقای دانش انگیزه برگزاری این سمینار را چنین بیان داشت: « تاریخ و فرهنگ هر کشور نمادی از وحدت ملی همان کشور است و کاتب در زمینه‌ی تدوین و حفظ تاریخ کشور سهم اول را داشته است».

معاون دوم ریاست جمهور در ادامه توضیح داد: « ملت به عنوان پدیده سیاسی و حقوقی که محصول روحیه مشترکِ ناشی از تاریخ، فرهنگ، دولت، سرزمین و سود و زیان مشترک می‌باشد در یک روند طولانی زمانی و در یک بستر تاریخ شکل می‌گیرد و  این مشترکات در هویت مشترک ملی نقش دارند».

آقای دانش گفت که کاتب در حفظ تاریخ کشور به عنوان هویت مشترک ملی نقش برازنده داشته و افزود؛ یکی از ارزشمندی کار کاتب در این است در حالی که دربار بوده و تحت سانسور قرار داشته واقعیت‌های سیاسی،اجتماعی و استبداد حکومت‌ها را بیان کرده و در این زمینه شجاعت بی‌نظیر داشته است. بجاست که او را بیهقی دوم و پدر تاریخ کشور یاد کنیم.

دکتر سرور مولایی پژوشگر کشور گفت که کاتب برخلاف عُرف تاریخ‌نگاری آن زمان وقایع تاریخی را در روز آن می نوشت و برخلاف تاریخ نگاران دیگر تاریخ را گزینشی ننوشته و گفت: «آثار کاتب گویای تمام قد گذشته افغانستان است و درس‌هایی را برای همه و بخصوص حاکمان دارد که باید از آن استفاده شود».

حبیب الله رفیع پژوشگر کشور گفت که کاتب یک استعداد خارق العاده بود و تاریخ را با جزئیات آن روایت کرده است.

داکتر محی الدین مهدی و دکتر امین احمدی نیز هرکدام به برازندگی کار قیض محمد کاتب در تاریخ‌نگاری اشاره کردند.

رییس جمهور غنی گفت: « اهمیت کار فیض محمد کاتب در این است که او باوجودی که مامور دربار بود تاریخ نگاری‌اش  یک طرفه نبوده و هم کارنامه حاکمیت را روایت کرده و هم مقاومت مردم را در برابر قدرت مطلقه. تاریخ تنها داستان قدرت نیست بلکه روایت مقاومت مردم در برابر قدرت نیز است که کاتب به آن توجه داشته است».

رییس جمهور گفت که دولت در نظر دارد که در آینده از تاریخ نگارها و محققان دیگر کشور نیز گرامی بدارد و ما سال آینده شاهد گرامیداشت از احمد کوهزاد تاریخ نگار دیگر کشور باشیم.

رییس جمهور غنی گفت که مناریاد بود در آرامگاه فیض محمد کاتب ساخته می‌شود و وزارت اطلاعات و فرهنگ مراحل قانونی ضرب مدال کاتب را به زودی به کابینه ارائه می‌کند و در پایان سخنرانی خویش گفت که امیدوار است که سمینار گرامیداشت از کاتب با نتیجه و پیشنهادهایی از سوی محققان کشور به پایان برسد و ما با استفاده از آن صفحه‌ی جدیدی از بصیرت تاریخی را در زندگی خویش بازکنیم.

در پایان افتتاح این مراسم گفته شد که ریاست جمهوری برای ۲۰۰ پژوهشگر و محقق کشور مدال تقدیر سید جمال الدین افغانی را منظور کرده و این مدال به شماری از محققان مشهور کشور، داکتر سرور مولایی، ثریا پوپل رییس اکامی علوم، حبیب الله رفیع، داکتر محی الدین مهدی، ناطقی شفایی و داکتر فاروق انصاری توسط رییس جمهور توزیع شد.

بخش دوم این سمینار با اشتراک محققان در هوتل انترکانتنیتال ادامه یافت.

ملا فیض محمدکاتب هزاره در سال ۱۲۴۱ هجری در روستای زرد سنگ ولسوالی قره باغ ولایت غزنی متولد شد و تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش به پایان رسانده و تحصیلات عالی خود را در هند، نجف، لاهور و نیز در قندهار سپری کرده است.

گفته می‌شود که کاتب آشنایی خوبی به فرهنگ و ساختار اجتماعی افغانستان و کشورهای منطقه داشته و به زبان‌های عربی، انگلیسی، اردو و پشتو صحبت می‌کرده است.

فیض محمد کاتب در دوره حاکمیت امیر عبدالرحمن خان و امیرحبیب الله در دربار حکومت افغانستان به عنوان کاتب و تاریخ‌نگار کارکرده و به دلیل گرایش مشروطه خواهی مدتی را در زندان سپری کرده  و بالاخره در ۱۲ حوت ۱۳۰۹ خورشیدی درگذشته است.

کاتب ده ها اثر ارزشمند تاریخی از خود بجا گذشته که مشهور آن سراج التواریخ، نژادنامه افغان، تحفته الحبیب می‌باشند و از او به عنوان پدر تاریخ نگاری افغانستان و بیهقی دوم نیز یاد می‌شود.