جایگاه حامد کرزی بعد از ریاست دولت

افغانستان از جمله محدود کشورهای در جهان است که رهبرهای کشور پس از تسلیمی قدرت بصورت مسالمت آمیز یا غیر آن کشته می شوند و یا در انزوا قرار می گیرند.

مگر آنکه این رهبران پشتوانه قوی اجتماعی را بخود داشته باشند مثل رهبران جهاد و مقاومت از جمله جناب استاد ربانی,جناب استاد سیاف ,استاد سید نورالله عماد و محقق صاحب و جنرال دوستم و غیره.

گرچه در اول بعد از تسلیمی قدرت در سال 2002 بعد از کنفرانس بن تلاش های زیادی صورت گرفت که رهبران جهاد در انزوا و حاشیه قرار بگیرند ولی چون این رهبران برخاسته از اراده مردم و پشتوانه قوی ملت را بخود داشتند و هیچ گاه در انزوا قرار نگرفتند, اتفاقا بر عکس دیده می شود بعد از 12 سال در انتخابات سال 2014 داکتر صا حب عبدالله عبدالله که از جمله مقاومت گران است با پشتوانه همین مردمان پیشتاز انتخابات شده است.

تاریخ چهار دهه اخیر کشور را اگر تحلیل کنیم دیده می شود که زمانی رهبران کمونیستی  در افغانستان قدرت مند بودند همچون تره کی , حفیظ الله امین و دیگران ولی هیچ نام و نشانی از ایشان باقی نمانده است و منفور تاریخ و مردم خود هستند. در صورتی که قصه در مورد داکتر نجیب رئیس جمهور آخر کمونیستی کمی فرق می کند چون وی خود را در سه سال حکومت از خود تصویری کمونیستی کمتر و پا پولیستی یا مردمی بیشترنشان می داد.

درکشور های توسعه یافته که از ثبات سیاسی بالای برخوردار است ,رئیس جمهوران و یا کابینه که ختم وظیفه می شوند در انزوا یا حاشیه قرار نمی گیرند .

دولت تازه به دوران رسیده کوشش می کند که از نیرو و مشاورت دولت قبلی بصورت بهینه استفاده خوب برای پیشرفت کشور کنند نه بصورت معامله یا ائتلاف.مثال های از اینگونه زیاد داریم مثلا در فرانسه رئیس جمهوران ختم وظیفه شده عضو کمیته قانون اساسی کشور می شوند درایران یا عضو تشخیص مصلحت نظام و یا عضو مجلس خبرگان می شوند و یا در کشور های دیگر سناتور می شوند.

رئیس جمهور کرزی که شماره معکوس ختم وظیفه اش شروع شده است می تواند نقش مشاور عالی را در دولت منتخب بعدی ایفا نماید.

آقای کرزی در این دوره 13 ساله بدون شک دستاوردهای زیادی داشته است و تجریبات مفیدی می تواند به دولت بعدی ارائه کند. آقای کرزی در دوره حکومت خود تعاملات بین المللی زیادی پر از فراز و نشیب  داشته است و اندوخته های زیادی در این باره کسب کرده است.

معاشرت و تعامل در دنیای بیرون سخت تر از داخل بخصوص که در طرف مقابل قطب های قدرت باشند که نا گفته نماند در بیشتر تعاملات رئیس جمهور حامد کرزی توانست قناعت طرف مقابل را بدست آورد و دست پر از لحاظ مالی برگردد.

بی انصافی خواهد بود که قدرت مذاکره خارجی کرزی را دست کم بگیریم. کرزی توانست از خود در بیرون یک رئیس جمهور تمام عیار و دیپلومات و در داخل در مناطق قبیله ای خود را یک موی سفید و یا ملک نشان دهد و دور از تشریفات دولتی با مردم قبیله گرامثل خود آنان برخورد کند که به مزاج آنان خوش تر بنظر آید.

رئیس  جمهور کرزی می تواند در پوهنتون یا دانشگاه های بزرگ جهان سخنرانی ها که از تجریبات و اندوخته های وی سر شار می گیرد استفاده کند که این سخنرانی ها می تواند بهای بالای داشته باشد.  در این سخنرانی ها رئیس جمهور کرزی می تواند بطور ماهرانه چهره اصلی افغانستان را نشان دهد و بفهما ند که افغانستان لانه تروریسم و مواد مخدر نیست .

مثال بارز سخنرانی های رئیس جمهور قبلی آمریکا و همسرش بیل کلینتون و هیلاری کلینتون باشد که از هر سخنرانی های خود در دانشگاه ها و کنفرانس ها قیمت بالاتر از یک لک دالر اخذ می میکنند .

همچنان رئیس جمهور کرزی می تواند مشاور عالی برای شرکت های بزرگ چند ملیتی شود و ازاین راه سرمایه های خارجی را تشویق برای سرمایه گذاری در کشور کند. تونی بلر صدراعظم قبلی انگلستان و صدراعظم قبلی آلمان هم مشاوران عالی شرکت های بزرگ چند ملیتی هستند که در آمدشان میلیونی است.

رئیس جمهور کرزی می تواند سمبل وحدت و صلح بین اقوام شود و دولت بعدی را در این راستا کمک و یاری کند چون همه می دانند کرزی خواهان جایگاه رهبر قوم پشتون است و می خواهد نقش اساسی در این راستا بازی کند و به همین خاطر داکتر اشرف غنی احمدزی را رقیب جدی خود می داند و تمایل دارد تا در صورت موافقت با تیم اصلاحات و همگرایی از آنان حمایت کند.

                                                سید یعقوب عماد

                                           رئیس جهانی فورم افغان