حلب؛ حوزه تقابل قدرت‌های جهان در آستانه تصرف دولت سوریه
پیش‌روی های ارتش سوریه در شهر حلب پس از دو هفته بمباران، اینک به یک دستاورد برای دولت بشار اسد و حامیان نظامی‌اش محسوب می‌شود. شهر حلب بدون شک برای تروریستانی که برای مدتی طولانی در بخش هایی از این شهر، حکمرانی کردند شاهرگ و نماد از قدرت تلقی می‌شد.
پیش‌رفت نیروهای سوری با حمایت هوایی و استخبارتی روسیه در حلب، امکان اقتدار بیشتر اسد را در سوریه تضمین می‌کند ولی این مهم در کوتاه مدت ممکن نیست.
ارتش سوریه در طول چهار سال گذشته قادر به تصاحب حلب، شهر استراتژیک این کشور از دست تروریستان که حامیان پر قدرت خارجی نیز از آن حمایت می‌کردند، نشد. در دو هفته گذشته اما، متحدان بشار اسد حملات سنگینی را برای باز پس گیری حلب سازماندهی کرده اند.
اکنون بخش عمده شهر حلب- دومین شهر بزرگ سوریه پس از دمشق- را نیروهای ارتش سوریه در اختیار گرفته اند. این پیروزی که هنوز به فرجام نرسیده رویایی یک پیروزی بزرگ را برای بشار اسد رئیس جمهور سوریه به ارمغان خواهد آورد.
حلب در سال ۲۰۱۲ بدست مخالیفین بشار اسد افتاد. نزدیک به چهار سال است که مخالفین بشار اسد دربخش های زیادی از این شهر حاکمیت دارند. اکنون بخش‌های عمده این شهر به کنترول نیروهای دولتی سوریه افتاده‌است.
گزارش‌ها از سوریه می‌رساند که در سه روز گذشته نزدیک به ۱۶ هزار غیر نظامی از مناطق که درآن، درگیری جریان دارد فرار کرده‌اند و به مناطق جنوبی، جای‌که در اختیار کُردها قرار دارد پناه برده‌اند.
جورج صبرا؛ مذاکره کننده ارشد مخالفین دولت سوریه می‌گوید که از دست رفتن حلب به معنی پایان انقلاب نخواهد بود. وی تاکید می‌کند که حلب مکان مهمی برای انقلاب است.
اکنون توپ در زمین بشار اسد قرار دارد. با تصاحب کامل شهر حلب، دولت بشار اسد پنچ شهر بزرگ سوریه و بخش عمده‌ای از غرب این کشور را در دست خواهد داشت.
کنترول شهر حلب ممکن در روزهای نزدیک موازنه را به نفع ارتش سوریه تغییر دهد ولی این به معنی پایان جنگ در سوریه نیست.
نیروهای مخالف مسلح دولت اسد همچنان بر مواضع نظامی خود پا فشاری می‌کنند. با بدست گیری کامل حلب، کنترل شهرها در دست نظامیان سوری خواهد بود اما روستاها و مناطق دور دست همچنان در کنترول مخالفین مسلح بشار اسد است.
از جانب دیگر تعیین کننده سناریوی جنگ در حلب، به تنهایی بشار اسد رئیس جمهور این کشور نیست. اکنون جنگ در حلب، و در سوریه یک جهانی میان قدرت‌هایی است که در خاورمیانه نقش تعیین کننده‌ای دارند.
امریکا، روسیه، ترکیه، ایران، عربستان سعودی و متحدین غربی دو طرف، عملا در جنگ سوریه قاطعانه دخیل هستند. روسیه و ایران که تمام تلاش شان بقای رژیم بشار اسد در قدرت است تمایل از خود نشان نداده‌اند که بر سر پایان جنگ در سوربه با طرف های درگیر وارد مذاکره‌ی تعیین کننده و سرنوشت سازی شوند.
از جانبی هم، ارتش سوریه با حمایت روس‌ها در ماه‌های گذشته نیز از خود این توانایی را نشان دادند که شهر مهمی چون حلب را از مخالفین پس بگیرند. شهری که با دخالت نظامی امریکایی ها در این چندسال در اختیار مخالفان قرار داشت.
رابرت فورد، سفیر پیشین امریکا در سوریه، گفته است: «مداخله روس‌ها و ایران فضا را به گونه دیگری تغییر داده است. به جنگ حلب که نگاه کنیم به همان میزان که سربازان متولد سوریه می‌بینیم، جنگجویان شبه نظامی حزب الله لبنان و عراقی آموزش دیده توسط ایران دیده می‌شود. جنگ فرسایشی که علیه بشار اسد عمل می‌کرد به دلیل حضور نظامی ایران، مسیر دیگری را طی می‌کند.»
شکست مخالفان اسد در حلب به معنی پایان جنگ در سوریه و پیروزی بشار اسد و حامیان بیرونی اش نخواهد بود. جنگ در سوریه یک جنگ جهانی میان قدرت‌های بزرگ با دروازه هایی بسته و در سرزمین کوچکی مانند سوریه است.
بعید به نظر می‌رسد بیشتر از این امریکا اجازه دهد تا دولت اسد کنترول کامل شهر مهم حلب را بر عهده بگیرد. همه این واقعیت‌ها گویای آن است که سرنوشت معادله قدرت و امنیت در سطح جهان در آینده قابل پیش بینی، به سرنوشت جنگ های جاری در منطقه خصوصا در سوریه، یمن و عراق وابسته است. سرنوشت این سه جنگ نیز در عرصه تقابل در سوریه تعیین می‌شود و کلید سرنوشت نبرد سوریه نیز در معمای حلب نهفته است.
اکنون روی دیگر سکهء جنگ در حلب و در کل سوریه، وابستگی شدیدی به تصمیمات تازه دونالد ترامپ- رییس جمهور تازه امریکا- است. ترامپی که گفته بود دست از حمایت مخالفین بشار اسد خواهد کشید.
دولت باراک اوباما در خیلی از جنگ‌ها در خاورمیانه تا حدودی موفق عمل کرده ولی در جنگ سوریه، امریکا همچنان در باتلاق عمیقی گیرکرده است. باتلاقی که حریف منطقه ای واشنتگتن یعنی روسیه و تاحدودی چین و ایران برایش ساخته است.
کارشناسان سیاسی و نظامی منطقه بر این باورند که با روی کار آمدن ترامپ رئیس جمهور جدید امریکا حمایت این کشور از شورشیان ضد بشار اسد کاهش خواهد یافت.
اکنون سرنوشت صدها هزار نفر در حلب و دیگر شهر های سوریه در دستان چند کشور قدرتمند است؛ سرنوشتی که ممکن با کوچک‌ترین اشتباه، جان این صدها هزار سکنه بی دفاع با خطر مرگ مواجه شود.
