سناریوهای احتمالی برای تشکیل دولت در افغانستان

به گزارش افق به نقل از رویترز گزارش ها از امکان ائتلاف برخی نامزدان پیشتاز حکایت می کند.
خبرگزاری رویترز نوشته است که عبدالله عبدالله از امکان یکجا شدن با یکی از رقبای خود سخن گفته؛ اما تشکیل حکومت ائتلافی را به هدف جلوگیری از رفتن انتخابات به دور دوم، رد کرده است.
داکترعبدالله روز چهارشنبه به خبرگزاری رویترز گفته که او اندکی پس از برگزاری انتخابات شانزدهم حمل با زلمی رسول و یکی دیگر از وزیران خارجه سابق افغانستان در مورد امکانات هم تیم شدن ملاقات کرد.
او به رویترز گفت:«تیمِی که در افغانستان حاکم خواهد شد یک تیم منحصر به فرد نیست؛ بلکه همه شمول بودن بخشی از استراتژی ماست؛ اما این به آن معنا نیست که ما در حال تشکیل یک دولت ائتلافی به هدف جلوگیری از رفتن انتخابات به دور دو یا چیزی مانند آن باشیم.

حدس و گمان ها در خصوص احتمال شکل گیری ائتلاف های تازه از آنجا آغاز شد که به نظر می رسد زلمی رسول؛ نامزد مورد حمایت حکومت نتوانسته آرای کافی برای رفتن به دور دوم انتخابات را از آن خود کند و از سوی دیگر، بخش عظیمی از آرای اشرف غنی احمدزی؛ یکی از دو نامزد مدعی پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری به دلیل انتشار ویدئوهای مستند از جریان تقلب های گسترده به نفع وی در ولایت های ناآرام جنوب کشور به ویژه قندهار مورد شک و پرسش های جدی قرار گرفت و در این زمینه فشارها بر کمیسیون های انتخاباتی افزایش یافت.

در این میان، سالم ترین و بیشترین آرا را داکتر عبدالله دارد.
بر این اساس اکنون به نظر می رسد سناریوی کشیده شدن انتخابات به دور دوم با حضور زلمی رسول و در نتیجه برنده اعلام کردن وی پس از برگزاری دور دوم انتخابات که از همان ابتدا مورد نظر حکومت بود به بن بست خورده و حتی دیگر سخن از رفتن او به دور دوم هم نیست؛ بنابراین در همان نخستین روز برگزاری انتخابات و اعلام گزارش های اولیه از مراکز رای گیری در سراسر کشور، تیم انتخاباتی مورد توجه حکومت به تکاپو افتاد؛ تا ابتکار عمل روند پس از انتخابات را به دست گرفته و در برابر موضع گیری های پیروزمندانه داکتر عبدالله عبدالله و اشرف غنی، مقاومت کند.

با اینهمه ارزیابی ها محرز بود و شکست تیم مورد حمایت حکومت از همان ابتدا محتوم و اجتناب ناپذیر به نظر می آمد. به همین دلیل، گزارش های غیر رسمی و همچنین موضع گیری های غیر مستقیم نامزدهای مدعی پیروزی حاکی از آن بود که زلمی رسول وارد چانه زنی های پشت پرده با یکی از دو نامزد برنده شده؛ تا با تشکیل یک ائتلاف تازه، جایگاه آسیب دیده خود در حکومت آینده را ترمیم کرده و بازیابد.
در این صورت، اکنون چند سناریو متصور است:

１. یکی اینکه انتخابات بدون حضور زلمی رسول با رقابت داکتر عبدالله و اشرف غنی به دور دوم برود که این سناریو برخلاف برنامه ریزی های حکومت است و نتیجه آن مستقیما در صورت پیروزی هریک از دو نامزد پیشتاز به طرد همیشگی کرزی و تیم او از قدرت منجر می شود.

２. بنابر آنچه گفته شد، سناریوی دوم، ائتلاف زلمی رسول با یکی از دو نامزد پیشتاز است که نزدیکترین نظرگاه ها را به تیم حاکم دارد و یا دست کم نظرات میانه روانه تر نسبت به مسایل ملی دارد.

در این خصوص، همانگونه که در ابتدا گزارش شده بود احتمال نزدیک شدن تیم حکومت با تیم داکتر عبدالله بیشتر است. این امر البته به جز نزدیکی دیدگاه ها یک دلیل دیگر هم می تواند داشته باشد و آن این است که زلمی رسول، اصلی ترین شکست را از اشرف غنی خورده است؛ زیرا به هر طریق ممکن، به حوزه های سنتی نفوذ او در ولایت هایی مثل قندهار، رخنه کرده و جریان آرا را به نفع خود دست برده است؛ لذا احتمال تفاهم او با اشرف غنی بعید به نظر می رسد.

بنابراین ائتلاف عبدالله با زلمی رسول و رفتن عبدالله با حمایت زلمی رسول و با وجود آرای انبوه خود او می تواند به پیروزی صد درصد وی در برابر اشرف غنی منجر شود و در ساختار سیاسی پارلمانی به رهبری عبدالله شاید بتوان مقام نخست وزیری را برای رسول تصور کرد.

３. سناریوی سوم هم این است که هرسه نامزد تن به یک سازش دهند و دست به تشکیل یک حکومت ائتلافی بدون نیاز به رفتن به دور دوم بزنند. این سناریو البته به دلیل فاصله و تفاوت عمیق دیدگاه ها از یکسو و تفاوت میزان آرا میان عبدالله، اشرف غنی و رسول از سوی دیگر بعید به نظر می رسد.
اسماعیل جهانگیر