دختری با عزم بلند در میدان بسکتبال!

فهیمه، دختری که با روحیه‌ی خستگی‌ناپذیرش انرژی مثبتی برای دوستانش شده است. کسی که می‌خواهد با کارهایش متفاوت‌تر از هم‌سن و سالانش بدرخشد.

او از رشته‌ی ریاضی و فیزیک لیسانس دارد، اما علاقه‌مندی او به ورزش و قدم گذاشتن در میدان بسکتبال مسیر زندگی‌اش را تغییر داده و زندگی برایش با توپ بسکتبال هیجانی و خوشایندتر شده است.
فهمیمه با 25 سال عمری که دارد می‌خواهد مرزهای محدودیت‌هایش را با توپ بسکتبالش بشکند و آن را به جال پیروزی بیاندازد.
او در حال حاضر عضو تیم ملی بسکتبال افغانستان و مربی تیم بسکتبال خوابگاه دختران دانشگاه کابل است.
به پای صحبت‌های او می‌نشینیم تا بیشتر با او معرفی شویم:

فهمیمه چطور سر از بسکتبال در آورده است؟

زمانی که در هرات متعلم بودم در مکتب، دو رشته یعنی والیبال و بسکتبال آموزش داده می‌شد. من نظر به اینکه دختر شوخ و هیجانی بودم از این دو بازی، بسکتبال را انتخاب کردم، چون این بازی هیجانی و پرتحرک است و خودت دنبال توپ می‌روی و از حریفت می‌گیری، اما در والیبال تحرک کمتر است و باید منتظر باشیم تا توپ به طرفت بیاید. بعد از مدتی توانستم عضویت تیم «الف» مکتب را بگیرم و سپس نظر به پشت‌کارم در تیم منتخب ولایت هرات و بالاخره عضویت تیم ملی کشور را بگیرم.

قد چقدر در این بازی مهم است؟
در بسکتبال دو گزینه بسیار مهم است: یکی قد و دیگری چُستی و چالاکی. قد به این خاطر مهم است که راحت‌تر توپ را پرتاپ کنیم و در این صورت احتمال گل زدن زیادتر است و کسی که قد بلند دارد، می‌تواند بهترین دفاع در میدان باشد.

قد خودت چقدر است؟
 قد خودم یک متر و شصت است. یعنی ویژگی اول را ندارم، ولی ویژگی دوم یعنی چُستی و چالاکی را دارم و در میدان به‌حیث پاینت، یعنی کسی که در میدان رهبری را به عهده دارد و بازی‌سازی می‌کند و چون بسیار تیز و سرعتی هستم در خط اول بازی می‌کنم.

اگر دست خودت بود، دوست داشتی قدت به چند می‌رسید؟
اگر قدّم دست خودم بود، به‌خاطر بسکتبال دوست داشتم حداقل یک متر و هفتاد و پنج باشم، اما در زندگی شخصی، از قدم راضی هستم (خنده با قهقهه). به‌خاطری‌که اگر قد بلند می‌داشتم چهره‌ام با سنّم تطابق پیدا می‌کرد و حالی باید خانم خانه می‌بودم.

اوضاع بسکتبال در افغانستان چطور است؟
اوضاع بسکتبال در افغانستان تعریفی ندارد. من که مدت شش سال عضویت تیم بسکتبال را دارم تا کنون موفق به دیدار با رییس فدراسیون نشدم و در این اواخر خبر شدم که اصلاً فدراسیون ما رییس ندارد و سکرترجنرال فدراسیون کارها را پیش می‌برد و نداشتن رییس لطمه‌ی بزرگی به این ورزش می‌زند. ولی خوشبختانه بسکتبال علاقه‌مندان و استعدادهای زیادی را در مرکز و ولایات دارد که واقعاً خوب درخشیدند و این رشته از استقبال خوب در معارف کشور هم برخوردار است.

سطح بسکتبال افغانستان در بین کشورهای آسیایی در چه حد است؟ قابل مقایسه هست؟
سطح بسکتبال در بین کشورهای آسیایی به ویژه کشورهای جنوب آسیایی خوب است. در همین سال‌های اخیر در یکی از المپیک‌های جنوب آسیا تیم ملی بسکتبال پسران توانستند عنوان قهرمانی را به دست آوردند و طلایی به کشور برگردند، اما متأسفانه این قهرمانی مورد حمایت و تشویق مسوولان قرار نگرفت و رسانه‌ای نشد.

آینده بسکتبال دختران را در افغانستان چگونه می‌بینی؟
سطح بسکتبال دختران هم در جنوب آسیا که امسال رفته بودیم و نظر به تیم‌های دیگر کشورها که دیدیم خوب است. با زحمت‌کشی بیشتر و توجه مسوولان مطمئناً ما هم می‌توانیم حرفی برای گفتن در میدان‌های بین‌المللی داشته باشیم.

شرایط بسکتبال در افغانستان چگونه است؟
شرایط داخل شدن به تیم بسکتبال قد و سرعت هست و دختر و یا پسری که بخواهد عضویت تیم ملی را بگیرد اول باید در تیم‌های مکتب و یا تیم‌های کلپ‌ها عضویت بگیرد و با تیم خود در مسابقات انتخابی تیم ملی شرکت کند و اگر از خود شایستگی نشان دادند عضویت تیم ملی را می‌گیرند.

حضور دختران در این بازی چطور است؟
حضور دختران در این بازی بسیار خوب است. به‌خاطری که هر مکتب در مرکز و ولایات تیم بسکتبال دارد. هفت یا هشت ولایت تیم منتخب دارند که در مسابقات انتخابی تیم ملی شرکت می‌کنند و در ضمن ما تیم بسکتبال دختران معلول را نیز داریم که چند وقت پیش مسابقات انتخابی تیم ملی داشتند که تیم منتخب ولایت بلخ توانست قهرمان این مسابقات شود.

تا به حال تیم بسکتبال افغانستان چه دستاوردهایی داشته است؟
تیم پسران یک قهرمانی را در کارنامه‌ی خود ثبت و در مسابقات ساحلی هم شرکت کرده‌اند و تیم دختران سفرهای زیادی را داشته‌اند، البته به طورغیررسمی به‌خاطر تمرینات مشترک به آمریکا و به تاجیکستان رفتند. در تاجیکستان هم مسابقات دوستانه برگزار شد که توانستند تیم تاجیکستان را شکست دهند و سفر ایران که تمرینات مشترک بود و سفر رسمی به المپیک جنوب آسیا که متأسفانه مسابقات بسکتبال در این المپیک هم از پسران و دختران لغو شد.

دلیل لغو این مسابقات چه بود؟
به‌خاطری‌که فدراسیون بسکتبال هند با المپیک جنوب آسیا کمی مشکل پیدا کرده بود، المپیک جنوب آسیا هم این بازی را لغو کرد.

از دستاوردهای خودت بگو؟
یک سال توانستم برای اولین‌بار با تیم هرات کپ قهرمانی مسابقات ولایتی و عضویت تیم ملی را بدست بیاوریم. در مسابقاتی که سال پیش در ماه رمضان به‌خاطر روز المپیک برگزار شد، توانستم عنوان بهترین بازیکن و با تیم شهرداری کابل بعد از هفت میدان بازی در مقابل تیم سره میاشت با شوت سه امتیازی برنده و قهرمان شدیم.

به نظرت این بازی نیاز به چه روحیه‌ای دارد؟
بسکتبال بازی ثانیه‌ها است. ثانیه به ثانیه‌ی بازی مهم هست پس باید بازیکن از روحیه بالایی برخوردار باشد. نباید با خوردن یک گل روحیه خود را از دست بدهد و مأیوس شود. باید بلافاصله بازی را شروع کند و جبران گل خورده را کند. یکی از ویژگی‌های من در بازی این هست که چند دقیقه اول بازی کوشش می‌کنم روحیه حریف را تضعیف کنم.

سطح رقابت‌ها در این بازی چطور است؟
سطح رقابت در بین تیم‌ها در مرکز دو تیم شهرداری و سره میاشت بسیار رقابت دارند و همیشه حریف سرسخت یکدیگراند و در بین تیم‌های ولایات، تیم هرات و کابل با هم رقیب هستند. البته باید ذکر کنم که رقابت سالم و تحت نام تیم ملی، ما همه با هم، هم‌تیمی هستیم.

می‌خواهی بسکتبال را تا کجا برسانی؟
بسکتبال را تا جایی که بدانم به درد تیم ملی می‌خورم و کاری را پیش برده می‌توانم. در میدان و رقابت‌های برون مرزی ادامه می‌دهم و در آینده  می‌خواهم داور و مربی در این رشته باشم.

فکر می‌کنی آینده‌ات با بسکتبال چگونه باشد؟
اگر آینده‌ام را بخواهم راجع به بازیکن بودن بگویم، مطمئناً می‌توانم بازیکن مؤثری در میدان شوم و اگر آینده دورترم را بگویم نظر به تجربه و شناختی که از خود دارم توانایی مربی‌ شدن و مدیریت یک تیم را به خوبی می‌توانم پیش ببرم.

اوج آرزوهایت را در این بازی بگو؟
انسان‌ها همیشه در سر آرزوهای بزرگی را دارد. اوج آرزوهای من در بسکتبال این هست که هر جا نامی از بسکتبال در افغانستان زده می‌شود یاد من، بازی من و حتی مربی‌گری من شود. آرزو دارم بهترین‌ها و افتخارات زیادی در کارنامه‌ی من ثبت شود. اممممممم (لبخند)  به‌نظرم زیاد غرق شدم در آرزوهایم. بهتر است سؤال بعدی را بپرسید تا من بیشتر از این غرق نشوم.

بازی در مقابل تماشاچی چه حسی برایت دارد؟
تماشاچی! واو خیلی عالی هست. تشویق تماشاچیان برای حریف و هم برای تیم خودمان برایم روحیه بخش است، شاید عجیب باشد حرفم نه؟ ولی دلیل منطقی دارم برای این حرف، وقتی تماشاچی بر ضد تیمم شعار می‌دهد مسلماً عصبانی می‌شوم و این عصبانیت باعث می‌شود خیلی عالی بازی کنم و برعکس اگر تماشاچی تشویق کند، انگیزه‌ی من برای بهتر بازی کردن دو چند می‌شود تا بتوانم برای جبران این تشویق‌ها خوب بدرخشم.

دیگر کدام بازی‌ها را تجربه کردی؟
به ورزش علاقه‌ی خاصی دارم که از ورزش‌های گروهی، بسکتبال را انتخاب کردم و از ورزش‌های انفرادی تکواندو، در تکواندو کمر بند سبز دارم که کمربند پایینی است، ولی از مبارزه خوب هستم و در یک مسابقه انتخابی تیم منتخب توانستم نائب قهرمان شوم.

در چند بازی ملی و بین‌المللی بازی کردی؟
بازی‌های رسمی نداشتم، ولی در تیم کابل بعد از اینکه در کابل ساکن شدم در مقابل تیم‌های ولایت هرات، مزار، قندهار و بامیان بازی کردم و در مقابل تیم‌های کشور ایران، هند و پاکستان هم بازی کردم.

تا به حال چند گل حرفه‌ای زدی؟
گل حرفه‌ای در بسکتبال دنگ است که خود را از جال آویزان می‌کنند. این گل را تا به حال هیچ دختری در تیم تجربه نکرده است ولی غیر ممکن هم نیست، امیدوارم بتوانم این کار را با جمپ زیاد در کارنامه خود ثبت کنم.

از خوب‌ترین پرتابی که کردی چند امتیاز گرفتی؟
بهترین پرتابی که امتیاز زیاد دارد سه امتیاز هست که خیلی توانستم این گل را به ثمر برسانم، ولی دو دفعه این گل‌هایم به یاد ماندی بوده برای خودم، یکی در مسابقات ولایتی با تیم هرات و در اول بازی توانستم سه گل سه امتیازی را بدست بیاورم. یکی دیگه در بازی با تیم سره میاشت بود که بعد از هفت میدان بازی که بازی تماماً به تساوی ختم می‌شد و بازی ادامه پیدا می‌کرد، در میدان هفتم 55 بر 55 مساوی پیش می‌رفتیم که من یک گل سه امتیازی زدم که نتیجه‌ی بازی 58 بر 55 شد، ولی تیم مقابل دوباره بلافاصله گل زدند و نتیجه 57 بر 58 شد و بازی با تفاوت همان یک امتیاز ختم شد و تیم ما قهرمان شد.

روزهای زندگی فهیمه تا به حال با بسکتبال چطور گذشته؟
عالی گذشته و می‌گذرد از طریق این بازی خیلی دوست‌های زیاد و خوبی پیدا کردم. وقتی که زندگیم بر وفق مراد پیش نمی‌رود، تنها دل‌خوشیم بسکتبال بوده و بهتر است در یک جمله بگویم با بسکتبال دنیای من رنگی دیگر گرفته است.

اگر بسکتبالیست نمی‌شدی دوست داشتی کدام بازی را پیش ببری؟
تکواندوکار می‌شدم، چون در این رشته هم کار کردم، ولی جدی مثل بسکتبال تا به حال پیش نبردم.

حرف آخرتان؟
حرف آخر! امیدوارم جایگاه خودم را در بسکتبال پیدا کنم و افتخار آفرین برای خودم، کشورم و جامعه‌ی ورزش باشم.

این گزارش به همکاری مرکز تعلیمی زنان افغان تهیه شده است.