نکته برجسته حماسه 16 حمل ۹۳

 تاریخ افغانستان همیشه فراز و نشیب های زیادی بخود دیده ودر دهه های اخیر سه تحول بزرگ , مردم افغانستان را امیدوار کرد یکی رفتن روسها از کشور دومی سقوط حکومت طالبان و سومی انتخابات امسال 1393. درهر سه تحول مردم افغانستان و جهان به آینده کشور امیدوار شدند .در 16 حمل مردم افغانستان سهم وجدانی و اجتماعی خود را ثابت ساختند که تاریخ افغانستان بخود ندیده بود.

نکته اول : مردمانی را دیدم از یک فامیل که با درک و فرهنگ بالا بدون مجادله فیزیکی به کاندید های مورد نظر شان رای دادند .دوستانی بودند از یک محله که از طفولیت با هم رفیق بودند با هم رفتند به مراکز رای دهی ولی به کاندید های مختلف دلخواه خود رای دادند .

این نکته بسیار جالب از انتخابات سال 1393 یافتم خیلی اطمینان بخش بود و کشور افغانستان دارد فرهنگ همدیگر پذیری و همدیگر قبولی را نهادینه می کند.در واقع پیروزی امسال انتخابات مردم افغانستان بودند و نشان دادند که می خواهند در روند صلح و آرامی کشور خود سهیم باشند.

نکته دومی:دیده می شود که حتی گروه های ناراضی هم جنگ مسلحانه را راه درست نیافتند و راه برون رفت را در اشتراک در پروسه های سیاسی چون انتخابات یافتند. مثال بارز می شود از حزب اسلامی نام برد که رهبر حزب اسلامی از کاندیدای دلخواه خود اعلان حمایت کردند.

نکته سومی:میزان اشتراک مردمی در این انتخابات باور نکردنی بود.

بر اساس آمار کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در سال 1388 میزان رای دهی مجموع مردم تقریبا چهار میلیون یعنی 4171221 نفر بوده است. در مقایسه به انتخابات امسال کمیسیون مستقل انتخابات گفته است 12 میلیون نفر واجد شرایط رای دهی و 13میلیون ورق رای دهی چاپ کرده است. طبق گزارش ها در بعضی از حوزه های رای گیری ورق ها تمام شده که نشان دهنده حضور پر رنگ مردم را دارد.تقریبا 8 میلیون یعنی سه برابر از انتخابات قبلی مردم بیشتر اشتراک کردند.

نکته چهارم:حضور جالب زنان افغانستان در انتخابات امسال سوال های زیادی را بر انگیخته است. آیا زنان افغانستان می خواهند وارد صحنه سیاست و سرنوشت کشور خود شوند.

کمیسیون مستقل انتخابات اعلان کرد که امسال 3801084 نفر جدید ثبت نام برای رای دهی کردند که از این رقم فقط 1317109 نفر زنان میباشد.

نکته پنجم: طبق گزارش از کمیسیون مستقل انتخابات امسال 265 هزار نفر,67 نهاد داخلی , 16 نهاد خارجی ,71 رسانه داخلی ,45رسانه خارجی ,31 حزب سیاسی,8 نامزد رئیس جمهور و 1817 نامزد شوراهای ولایتی بروند انتخابات نظارت کردند که غیر قابل قیاس به انتخابات سال 1388 میباشد.

نکته ششم:جامعه جهانی از رئیس جمهور اوباما گرفته تا سکرتر جنرال سازمان ملل متحد وکشور های غربی حضور مردم در انتخابات رابا فال نیک گرفتند و استقبال کردند. این حضور میلیونی در انتخابات خیلی ها را خوشحال ساخت بخصوص سران کشورهای غربی که برای اولین بار خواهند توانست مصارف و حضور خود را پیش مردم خود با افتخار توجیح کنند.

و بگویند برای اوردن چنین روزی که دمکراسی را تمثیل کند قربانی و مصارف هنگفت را متقبل شدند.

نکته هفتم :جامعه جهانی از این پس با رئیس جمهور منتخب  جدید روش نرم تری خواهند داشت چون مردم افغانستان با حضور پر رنگ خود مشروعیت خاصی بخشیدند  ,جامعه جهانی با در نظر داشت اوضاع افغانستان امید به چنین حضور مردمی نبود پس جامعه جامعه حالا می داند مردم افغانستان نسبت به آینده کشورحساس شدند و می خواهند سر نوشت شان به دست خودشان رقم بخورد.

نکته هشتم: همه با این مقوله موافق اند که با وجود همه تهدید های امنیتی و هوای نامناسب مردم رفتند پای صندوق های رای و به هیچ گونه تهدید ها اعتنای نکردند.این یکی از مهم ترین نکته های جالب در انتخابات امسال بود,چرا که این فاکتور امنیتی وجو نامناسب از مهمترین چالش های انتخابات بشمار می آمد.

همه رسانه های داخلی و خارجی و نهادهای مدنی حضور میلیونی مردم را به رسمیت شناختند و هیجان بی حدی داشتند.

نکته نهم: افغانستان تنها کشور در جهان است که نتایج از سوی کمیسیون مستقل انتخابات بعد از یکماه اعلان میشود. این نگرانی های زیادی در داخل و خارج درباره گسترش تقلب آرائ بوجود آورده است.

نکته دهم: استفاده ازشبکه های اجتماعی مثل فیسبوک و تویتر در انتخابات امسال حیرت انگیز بود. همه مخصوصا جوانان انگشت های جوهری خود را به نمایش گذاشتند واظهار داشتند ازاین پس انگشت ماشه تفنگ عاشق جوهری شدن است نه کشیدن ماشه تفنگ.

دراین بین عکسی که نظرم را جلب کرد که زیاد هم در اشتراک گذاشته شده بود از کسی بود که باوجود از دست دادن انگشت خود در انتخابات قبلی ولی باز هم مانع جوهری شدن انگشت دیگری اش نشد.

نکته یازدهم:دیده میشود در انتخابات امسال کاندید های محترم در کمپاین های دو ماهه خودوعده های زیادی به مردم دادند. به این معناست که اگر کاندیدها به قول های خود جامعه عمل نپوشانند مردم دلسرد خواهند شد و دیگر از حضور میلیونی خبری نخواهد بود .

آیا مردم انتخابات بعدی را تحریم خواهند کرد که بدون شک بحران بزرگی خواهد بود. دیدیم که در انتخابات همسایه غربی ما در سال1382/2003 حضور مردم بسیار کم رنگ شده بود و مردم آن کشور انتخابات و رای دهی را تحریم کرده بودند. خوب بیاد دارم در سال 1382 بعد از اینکه مردم خسته شده بودند ار شعارهای کاندیدها ی قبلی که وعده داده بودند اصلاحات بصورت نمادین در کشور پیاده خواهند کرد وآزادی بیان وآزادی مدنی به شهروندان  فراهم خواهند کرد که همه این ها سرابی پیش نبود ونتواتنسند انچه را که وعده داده بودند عمل کنند بنا مردم دلسرد و سخت آزرده از همه کاندید و باورمند نبودند که می توانند سر نوشت ساز باشند.

توصیه آخر من به دولتمندان افغانستان وهمه کاندیدهای ریاست جمهوری این است که سعی کنند نظام دولت و نهادهای حکومتی را تقویت کنند چون نباید وارث نظام ضعیفی حکومتی باشند. ایا کدام تیم برنده انتخابات خواهان به ارث گرفتن نظام ضعیفی حکومتی هستند. انتخابات اخیر کشور انگلستان می تواند مثال خوبی به ادعای بالای ام باشد.دولت فعلی انگلستان حکومت ائتلافی بین حزب محافظه کار و لیبرال دمکرات است.

در انتخابات اخیر کشور انگلستان دولت مردان با تجربه که از دوحزب پرقدرت محافظه کارو کارگربود با هم رقابت سختی نمودند ولی حزب کارگر که تقریبا دو دوره قبلی قدرت را در دست داشت نخواست دوباره حکومت کند. لهذا از حزب لیبرال دمکرات داوطلبانه خواست که با حزب رقیب یعنی با محافظه کاران ائتلاف کند ودولت جدید راتشکیل دهند. سوال خلق میشود که چرا حزب کارگر نخواست با حزب لیبرال دمکرات ائتلاف کند و حکومت را که تقریبا دو دوره در دستش بود همچنان نگه دارد.

در دودوره حکومت های قبلی انگلستان فقط حزب کارگر در قدرت بود که آزادی های بی حد و حصاری به ارمغان آوردو از جمله آزاد کردن مرز ها با اروپای شرقی و بودجه کشور رقم مصرفی بالای داشت بخاطر دادن پول های زیادی به شهروندان و رفاه های اجتماعی که در نظرگرفته بودند و مهمترین آن شرکت در جنگ عراق بود که تقریبا بودجه کشور را به ته کشاند و مردم خسته از پیامد های جنگ و اقتصاد سالهای اخیر شدند .

بناء در انتخابات اخیر انگلستان حزب کارگر میدان را عمدا به رقیب خود واگذارکرد که رقیب اش حزب محافظه کار بتواند با سیاست ریاضتی خود قدری سر و سامان به اقتصاد کشور دهد و بودجه مصرفی را کم کند.

با این حساب دولت مندان قدیم که از حزب کارگربودند خواستند توپ را به رقیب واگذار کنند که رقیب وضع مملکت را خوب تر کند و حزب کارگر بتواند در انتخابات بعدی دولت و اقتصاد قوی را به ارث ببرند.این نکات هوشیاری دولت مندان انگلیس را نشان می دهد که منافع مردم و حکومت شان بالا تر از همه چیز برای شان تلقی میشود.

جا دارددولت مندان افغانستان هم کوشش کنند که دولت قوی را به ارث ببرند و همه در جهت حکومت قوی و نهاد های موثر همکاری کنند.

سید یعقوب عماد

رئیس جهانی افغان فورم