کریم‌خلیلی برای رفتن به شورای عالی صلح پیش شرط‌هایی را مطرح کرده است

کریم خلیلی، معاون پیشین ریاست جمهوری افغانستان که به‌تازگی به عنوان معاون ارشد شورای عالی صلح انتخاب شده، پیش شرط هایی برای پذیرفتن این پست، مطرح کرده است.

یک منبع که خواست نامی از او در این گزارش گرفته نشود، به خبرگزاری افق گفت که آقای خلیلی برای پذیرفتن معاونیت شورای عالی صلح افغانستان، یک بسته پیشنهادی را برای رییس جمهوری افغانستان داده است.

به گفته منبع، در این بسته پیشنهادی، آقای خلیلی شرایط خود برای پیوستن به کاروان صلح را اعلام کرده و گفته است در صورتی معاونیت ارشد شورا را می پذیرد که به خواسته هایش، توجه و رسیدگی صورت گیرد.

زمان بندی مذاکرات، مشخص شدن طرف های مذاکره با دولت افغانستان، بایدها و نبایدهای موضوعات مذاکره و مهمتر از همه چگونگی به نتیجه رساندن مذاکرات از عمده ترین خواست‌های آقای خلیلی عنوان شده است.

منبعی که با خبرگزاری افق صحبت می کرد، گفت که آقای خلیلی از منتقدان جدی پروسه صلح در افغانستان بوده و نمی خواهد در مسیری گام بگذارد که نتیجه ای در بر نداشته باشد.

اعلام لیست شورای عالی صلح و انتخاب کریم خلیلی به عنوان معاون ارشد این شورا، با سروصداها و انتقادات جدی در شبکه های اجتماعی و محافل سیاسی همراه بوده است.

شماری از نزدیکان آقای خلیلی، با انتقاد از این موضوع از آقای خلیلی خواسته اند که از پذیرفتن معاونیت شورای عالی صلح خود داری کند.

سعادت غزنوی از نزدیکان آقای خلیلی و عضو حزب وحدت، در یک پست فیس بوکی سرگشاده از آقای خلیلی خواسته تا این پست را قبول نکرده و از رفتن به شورای عالی صلح افغانستان خود داری کند..

بایدها و نبایدهای آقای خلیلی برای صلح

مذاکرات صلح در چندسال گذشته، با بایدها و نبایدهای متعددی در سطوح مختلف همراه بوده است.

در مذاکراتی که سال گذشته، میان یک هیات از افغانستان و با طالبان در اسلام آباد پاکستان صورت گرفت بحث تعدیل قانون اساسی افغانستان نیز به عنوان یک پیش شرط از سوی طالبان مطرح شد.

در این نشست که حاجی دین محمد، فیض الله زکی، حکمت خلیل کرزی، محمد ناطقی و انجینیر عاصم از سوی افغانستان شرکت کرده بودند، یک عضو هیات افغانی گفته بود که:”به هیات دولت افغانستان از سوی رئیس جمهوری اکیدا هدایت داده شد که مسایل مورد اختلاف همه قابل بحث است. همینطور تعدیلات در قانون اساسی مورد بحث است به استثنای مواد فصل اول و فصل دوم که مربوط به نظام و حقوق اساسی اتباع است.”

از این موضوع به عنوان یکی از چرخش های اساسی حکومت ا فغانستان برای رسیدن به تفاهم و صلح با مخالفان مسلح یاد شد  اما، مذاکرات اسلام آباد، به عنوان یک مذاکره جدی و تعیین کننده، دیگر ادامه نیافت.

با این حال، کریم خلیلی در بسته پیشنهادی اش، از مذاکره بر سر قانون اساسی افغانستان به عنوان یک خط قرمز یاده کرده و گفته است که در مذاکرات صلح باید چنین مواردی در دستور کار قرار نگیرد.

این در حالی است که بحث تعدیل قانون اساسی افغانستان در کنار خروج نیروهای خارجی از افغانستان یکی از پیش شرط های اصلی طالبان برای مذاکره با دولت افغانستان بوده است.

علاوه بر این مساله، بحث سپردن برخی ولایت ها و مناطق به مخالفان مسلح نیز از جمله مواردی است که آقای خلیلی از آن به عنوان خط قرمز مذاکرات یاد کرده است.

تاکنون مشخص نیست که منظور اصلی آقای خلیلی از غیر ممکن دانستن مذاکره برسر مناطقی از افغانستان برای سپردن به طالبان چیست؛ چرا که حکومت افغانستان در ماه های گذشته، با امضای یک توافق نامه، مناطقی از ولایت بغلان را عملا به طالبان واگذار کرد.

گفته می شود که چند روز گذشته، نیروهای امنیتی از دو ولسوالی در ولایت هلمند نیز خارج شده و این مناطق را به طالبان واگذار کرده اند.

با این حال، منبعی که با خبرگزاری افق صحبت می کرد گفت:” آقای خلیلی تاکید کرده است که در مذاکرات صلح، مطرح کردن پیش‌شرط برای تغییر یا تعدیل قانون اساسی نباید جزءی از موضوعات مذاکره باشد و همچنان حفظ تمامیت ارضی و نظام سیاسی، از خطوط قرمز افغانستان است و نباید روی آن ها، حتی مذاکره صورت گیرد.”

کریم خلیلی، معاون پیشین رییس جمهوری از جمله منتقدان جدی شورای عالی صلح به شمار می رود که چندی پیش در یک سخنرانی، از کارکرد این شورا به شدت انتقاد کرده و گفت که میلیون ها دالر در راستای فعالیت این شورا، به هدر رفته است.

آقای خلیلی، گفت که میلیون ها دالر برای شورای عالی صلح هزینه شده اما عملا نتیجه در بر نداشته است.

مشخص شدن طرف مذاکرات صلح

با این حال، منبعی که با خبرگزاری افق صحبت می کرد گفت که یکی دیگر از خواسته های اساسی آقای خلیلی، مشخص شدن طرف مذاکرات صلح و زمان بندی آن است که باید به شکل اساسی روی آن کار شود.

به گفته او، درسال های گذشته حکومت افغانستان و شورای عالی صلح طرف مشخصی برای مذاکره برای برقراری صلح نداشت و شورای عالی صلح، با هرکس که پیشنهاد برای برقراری صلح در افغانستان مطرح می کرد، مذکره کرده است.

طالبان، پاکستان، کشورهای منطقه، بزرگان قومی و حتی برخی افراد مشکوک که هویت شان مشخص نبوده از طرف های مذاکره کننده با دولت افغانستان و شورای عالی صلح بوده است.

برهان الدین ربانی، رییس پیشین شورای عالی صلح در نتیجه ملاقات با همین افراد مشکوک که در ظاهر پیام مهمی را برای رییس شورای صلح آورده اما عملا یک انتحار کننده بود، به قتل رسید.

نظامیان پاکستانی، گروه طالبان، شبکه حقانی، جنگجویان القاعده، گروه مسلحی از حزب اسلامی و برخی گروه های مسلح کوچک دیگر، از جمله شبکه هایی اند که عملا با دولت افغانستان می جنگند.

این در حالی است که از سوی افغانستان نیز گروه های مختلفی به شمول رهبران سیاسی، نمایندگان طالبان، هیات های دولتی، اعضای شورای عالی صلح و حتی برخی بزرگان قومی، هریک به شکل جداگانه با طالبان مذاکره کرده اند.

کریم خلیلی اما، در بسته پیشنهادی  اش تصرح کرده که دولت افغانستان و شورای عالی صلح باید در قدم نخست طرف اصلی مذاکره برای برقراری صلح را شناسایی و با آن، مذاکره کند.

این درحالی است که نشست های چهارجانبه کابل، برای مشخص شدن نقشه راه صلح نیز در کابل جریان دارد و گفته می شود که به زودی زمان و مکان مذاکره با طالبان مشخص خواهد شد.

اینکه طالبان صلاحیت مذاکره برای برقراری صلح با افغانستان را دارند یا نه از سوالات اساسی است که در طول سال های گذشته، همواره مطرح شده است.

شماری از کارشناسان می گویند که طالبان ابزاری در دست پاکستان است و باید برای برقراری صلح در افغانستان، در قدم نخست با پاکستان به تفاهم رسید.

روسای جمهور افغانستان، بارها برای برقراری صلح در افغانستان به پاکستان سفر کرده اند اما، تاکنون نتیجه مشخصی در بر نداشته است.

شورای عالی صلح، به عنوان یک نهاد معتبر برای مذاکره با مخالفان مسلح افغانستان در زمان ریاست جمهوری حامد کرزی، ایجاد شد که میلیون ها دالر نیز در این زمان به مصرف رسید و برهان الدین ربانی، رییس جمهوری پیشین و رهبر حزب جمعیت اسلامی، بعنوان رییس این شورا، از سوی یک عامل انتحاری به قتل رسید.