موقعیت دشوار هند در روند صلح با طالبان
فرمانده ارتش هند اعلام کرده که اگر طالبان آماده صلح پایدار در افغانستان باشند از مذاکرات با این گروه حمایت میکند. او همچنین خواستار محدودیت‌های بین‌المللی بر رسانه‌های اجتماعی برای مقابله با افزایش رادیکالیزم و همچنین مقابله با تامین تروریزم شد.
جنرال بیپین راوات؛ فرمانده ارتش هند گفت که تروریزم در حال تبدیل‌شدن به یک شکل جدید از جنگ‌افزار است.
او در سخنانی آشکار علیه پاکستان گفت یک «کشور ضعیف»از تروریست‌ها به عنوان ابزار نیابتی برای وارد آوردن فشار بر دیگر کشورها استفاده میکند.
او تاکید کرد: اگر طالبان به دنبال گفتگویی بدون پیش‌شرط و صلحی پایدار در افغانستان باشند، باید با آنها مذاکره کرد و در آن کشور صلح به ارمغان آورد. این به نفع ما، به نفع منطقه و پاکستان هم هست. همگی ما ثبات می‌خواهیم. پاکستانی‌ها اما همواره با افغانستان همچون حیاط خلوت خود رفتار می‌کنند و خواستار برقراری شرایطی در آن کشور هستند که به نفع خود شان باشد.
هند می‌داند که طالبان پیاده‌نظام پاکستان در افغانستان هستند و یکی از اهداف ایجاد این گروه، مقابله با نفوذ استراتژیک هند بر افغانستان بود و این هدف، بی‌تردید از محورهای اصلی نقش پاکستان در روند صلح با طالبان هم محسوب می‌شود.
پاکستان تا زمانی که تضمین‌های اطمینان‌بخش لازم را برای مهار نفوذ هند در افغانستان به‌دست نیاورده است، همچنان مانع از تحقق صلح با طالبان خواهد شد. به بیان دیگر، مادامی که استراتژیست‌های نظامی و امنیتی پاکستان، تصور می‌کنند که حربه‌ای مؤثرتر از قدرت نظامی طالبان برای ایجاد مانع در مسیر توسعه روابط راهبردی افغانستان و هند وجود ندارد، اجازه نخواهند داد تلاش‌های صلح با آن گروه، به سرانجامی برسد. این یکی از اهداف محوری و بنیادین اسلام‌آباد در حمایت از طالبان است.
با این وجود و علیرغم درک این مهم، چرا هند به حمایت از مذاکرات صلح با طالبان، چراغ سبز نشان داده است؟
واقعیت این است که هند یکی از معدود کشورهایی است که در روند صلح افغانستان، ناخواسته در حاشیه قرار گرفته و روند اوضاع، برخلاف اهداف و منافع راهبردی دهلی نو، در جریان است.
هند با آگاهی کامل از این واقعیت که راه صلح میان کابل و طالبان از اسلام‌آباد می‌گذرد، هیچ نقش مؤثری در این روند برای خود متصور نیست. این وضعیت، به‌اندازه‌ای دشوار و بغرنج است که گاه به نظر می‌‌رسد هند از اینکه میان دولت افغانستان و گروه طالبان، جنگ جریان داشته باشد، راضی‌تر است تا آ‌نکه میان آنها صلحی برقرار شود که نتیجه آن، واگذاری بخش‌های بزرگ و مهمی از رؤوس قدرت سیاسی و نظامی افغانستان به گروه طالبان و بالطبع پاکستان باشد و کابل دیگر به دهلی نو، به‌مثابه یک شریک استراتژیک در مقابل پاکستان، نگاه نکند.
با این وصف، دهلی نو از سوی دیگر نمی‌تواند در برابر آنچه در روند صلح افغانستان، اتفاق می‌افتد بی‌تفاوت باشد. هندی‌ها مجبور اند با آخرین توان شان تقلا کنند تا نقش خود در افغانستان را بر دیگر بازیگران روند صلح به ویژه پاکستان، تحمیل نمایند، و لازمه این مهم، حمایت ناگزیر هند از روند مذاکرات صلح با طالبان، علیرغم میل آن کشور است.
طی روزهای اخیر، هند میزبان حمدالله محب؛ مشاور امنیت ملی اشرف‌غنی، حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین و زلمی خلیلزاد؛ نماینده امریکا در امور صلح افغانستان بود. کرزی کمی پیش از خلیلزاد، به دهلی سفر کرده بود و آقای محب، زودتر از آنها راهی آن کشور شده بود.
سفر آقایان محب و خلیلزاد به هند نشان می‌دهد که آنها در ادامه تلاش‌های شان برای کسب حمایت قدرت‌های منطقه‌ای از روند صلح افغانستان، می‌خواهند نظر مساعد هندی‌ها را هم جلب کنند و نسبت به تبعات صلح با طالبان برای منافع و موقعیت استراتژیک هند در افغانستان، به مقام‌های دهلی نو، اطمینان دهد.
از سوی دیگر، هند می‌‌خواهد با نفوذی که بر حامد کرزی به عنوان یک چهره منتقد پاکستان دارد، از او به‌عنوان یکی از اهرم‌های فشار برای تحمیل نقش خود در روند رویدادهای سیاسی و امنیتی افغانستان، استفاده کند.
با همه این‌ها و با وجود همکاری‌های راهبردی کابل – دهلی نو، از آن‌جایی که طالبان، همچنان خیره‌سرانه در قبال خواسته کابل برای مذاکرات مستقیم، مقاومت می‌کنند، خطر سیطره‌یافتن پاکستان بر افغانستان از مسیر صلح با طالبان و سایه سنگین آن بر روابط افغانستان و هند، همچنان آینده روابط راهبردی کابل – دهلی نو را تهدید میکند.
